شنبه ۰۸ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 
گفتگو به محمد خوش‌چهره:
اولویت کشور و نهاد‌های مختلف ساختار سیاسی کشور در سال ۱۴۰۳ از سوی رهبر معظم انقلاب رونق تولید با حضور و مشارکت مردم تعیین شده و پیوند عنصر تولید و مشارکت مردم نیازمند تبیین ابعاد مختلف، نسبت این دو برای آگاهی‌بخشی عمومی و مطالبه‌گری از نهاد‌های مختلف برای عمل به وظایف خود است. برای بحث در این زمینه با دکتر «محمد خوش‌چهره» استاد اقتصاد دانشگاه تهران و نماینده مردم تهران در مجلس هفتم، وارد گفتگو شده ایم. وی در پاسخ به سوال، چرا با وجود اقتصادانانی که در بهترین دانشگاه‌های دنیا و کشورمان درس خوانده‌اند، اما اوضاع اقتصادی کشور مطلوب نیست؟ می‌گوید، جواب اولیه و ساده برای شما، این شعر پرمحتواست: «جواهرفروشان به کنجی خموش/ چه گرم است بازار شلغم‌فروش»! جواب بعدی آنکه باید تفاوت منطقی بین اقتصاددان و اقتصادخوانده قائل شویم. در بین اقتصاددانان هم تفاوت معناداری وجود دارد. اول سلامت نفس است، یعنی اگر سطحی از دانش اقتصادی داشته باشد و سالم نباشد، مصداق شعر «چو دزدی با چراغ آید/ گزیده‌تر برد کالا» می‌شود. در بین دلایل دیگر باقی مانده، یک دلیل دیگر هم بگوییم و آن هم ضعف درک و حتی نگرانی بعضی از زمامداران در به‌کارگیری اقتصاددانان سالم، عالم و مستقل به خاطر مسائل جناحی و باندی است. به نظر من اینجا باید به نقش صداوسیما توجه کنیم. متأسفانه صداوسیما بسته عمل می‌کند. من این مسئله را فاجعه زمامداری می‌دانم. رئیس بانک مرکزی به جای پاسخگویی به فاجعه سقوط ارزش پول ملی و سیاست‌های نامناسب ارزی در مورد سقوط ارزش پول ملی، استدلال‌های نادرست می‌کرد و صداوسیما هم ناخواسته یا خواسته آدرس غلط به مردم می‌داد، یعنی زمامدارانی که مقدرات مردم را مخصوصاً در مجلس و دولت تعیین می‌کنند، بعضاً متناسب با شرایط و درک مناسب، توان و تدبیر لازم را برای حل مسائل کشور ندارند.
کد خبر: ۳۹۴۵۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۵
بررسی وضعیت واردات و صادرات تجهیزات پزشکی
گفته می‌شود سالانه حدود ۱.۵ میلیارد دلار ارز برای تامین مواد اولیه تجهیزات پزشکی به نرخ‌های مختلف در کشور هزینه می‌شود و ارزش بازار تجهیزات پزشکی ایران نیز حدود ۴ میلیارد دلار است اما وضعیت تولید، واردات، تهیه و تامین تجهیزات در کشور چندان جالب به نظر نمی‌رسد و نیازمند اقدام فوری و اساسی مانند حذف ارز ترجیحی و خرید انبوه توسط بیمه‌هاست.
کد خبر: ۳۹۳۶۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۳
بازنشستگی اقتصاد دان حلقه نیاوران؛
بالاخره مسعود نیلی بازنشست شد. عضو هیات علمی دانشگاه شریف و اقتصاددان حلقه نیاوران که با تجویز‌های خاص اقتصادی اش، خیلی از دولت‌ها و معیشت مردم را بر زمین زد. بعضی‌ها اسم حلقه نیاوران را گذاشته بودند، جوخه ترور طبقه کارگر. مردی دارای قرائت‌های ویژه در خصوص توسعه، جهانی‌سازی، اقتصاد آزاد ، دست نامرئی ادام اسمیت، عرضه و تقاضا، اصلاح ساختاری، تعدیل اقتصادی.
کد خبر: ۳۹۱۹۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۳
آیا ایران خودرو بر علیه بهمن، شکایت می‌کند؟
هفته گذشته و پس از ۶ ماه هیات تجدیدنظر شورای رقابت جلسه‌ای را برگزار کرد که طی آن مشخص کند که آیا رفتار گروه بهمن در گرفتن دو صندلی ایران‌خودرو، رفتاری انحصارگرایانه است یا خیر؟ خروجی این جلسات، طیف وسیعی از فعالان صنعت خودرو را غافلگیر کرده است. سربسته به سازمان بازرسی کل کشور برای الزامات مربوط به پاسخگویی در این خصوص تذکر می‌دهیم و منتظر شفاف سازی و کسب توضیحات برای افکار عمومی هستیم.
کد خبر: ۳۹۱۷۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۰
یادداشت لو راکول:
برای نسل امروز، هیتلر را می‌توان منفورترین فرد تاریخ دانست و دولت او را می‌توان کهن الگوی «دولت شر» تلقی کرد. با این حال تمام این تلقی‌ها به اقتصاد سیاسی دولت او تعمیم پیدا نمی‌کند؛ چراکه آن سیاست‌های اقتصادی توسط دولت‌های جهان پذیرفته شده‌اند. به‌عنوان نمونه از پذیرش این سیاست‌ها می‌توان به خبرنامه بانکی در شیکاگو اشاره کرد که در آن به تمجید سیاست‌های اقتصادی دولت هیتلر پرداخته شد.
کد خبر: ۳۹۱۱۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۱
یادداشت محسن آزموده؛
کد خبر: ۳۹۰۱۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۸
باز هم تقصیرها به گردن مردم افتاد؟!
اگر در چین طی ۴ دهه ۸۰۰ میلیون نفر از زیر خط فقر مطلق بیرون آمدند، نتیجه غلبه ادبیات توسعه بر شعار گرایی بود و اگر در ایران ۳۰ میلیون نفر زیر خط فقر هستند که یک سوم شان در همین یک دهه اخیر فقیر شده اند، به علت غلبه شعارگرایی بر ادبیات توسعه بوده است. اتفاقاً در چین نیز مادام که شعارگرایی بر ادبیات توسعه غالب بود، مردم روز به روز فقیرتر می‌شدند. یک نمونه اش طرح "یک قدم بزرگ به جلو" بود که مائو می‌خواست با شعار‌های سیاسی، جهش اقتصادی در کشورش ایجاد کند که نهایتاً به قحطی بزرگ قرن انجامید و ۳۰ میلیون چینی از گرسنگی مردند، چون حتی یک وعده غذایی نیز گیرشان نیامد! مردم چین علی رغم آنچه که مصباحی مقدم گفته اتفاقا رکورددار اسراف در مواد غذایی هستند. طبق آمار فائو در سال ۲۰۲۱ دورریز مواد غذایی در چین سالانه ۹۱.۶ میلیون تن برآورد شده است. سرانه دور ریز غذا به ازاء هر فرد در چین ۶۵.۴ کیلوگرم در سال، در هند ۴۹.۱ کیلوگرم در سال و در ایالات متحده آمریکا ۵۸.۶ کیلوگرم در سال است. این یعنی سرانه دورریز غذا در چین حتی از آمریکا هم بیشتر است.
کد خبر: ۳۸۹۷۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۵
سیاستگذاری نادرست بازار مرغ؛
به اعتقاد بسیاری از فعالان اقتصادی دولت تنها سیاست قیمت گذاری دستوری را برای بخش خصوصی لحاظ می‌کند و تولیدات شرکت‌های خصولتی را بر اساس اقتصاد آزاد یعنی عرضه و تقاضا گذاشته است. با توجه به اینکه در تمام دنیا اقتصاد برپایه عرضه و تقاضا بنا شده به نظر می‌رسد دولت باید دست از قیمتگذاری دستوری بر کالاهای دست بردارد و شرایط تولید و فروش این محصول را براساس عرضه و تقاضا بپذیرد، اما برای افزایش توان خرید مصرف کننده و جلوگیری از کاهش مصرف دهک‌های کم درآمد هم این محصول را در قالب آنچه از سوی تولیدکنندگان در گذشته با نام کارت پروتئین اعلام شده، عرضه کند. تا بیش از این این صنعت اشتغال زا و پردرآمد با چالش مواجه نباشد.
کد خبر: ۳۸۸۱۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۰۷
اتهام زنی یک اقتصاددان طرفدار اقتصاد اسلامی به یک اقتصاددان لیبرال؛
وقتی بحث از موج چهارم شناخت بشری(ترکیب موج دوم شناخت یا دین با موج سوم یا علم) می شود(موج چهارم شناخت، موج غالب در آینده نزدیک کمتر از ده سال در کل دنیا بوده و تعیین کننده ابرقدرت های جدید خواهد بود)، نیازمندی به الگو و پارادایم های پیوند دهنده علم و دین مطرح شده و قرائت سنتی اضافه کردن احادیث و روایات در انتهای یک نظریه علمی یا مطلق گویی های کم بنیاد برتری یک بعد بر بعد دیگر، کنار نهاده شده است. در برداشت های اولیه از موج چهارم، علم با همراهی فلسفه و دین با همراهی عرفان ، در قالب درک اشتراکات ، با یکدیگر پیوند خویی نموده و در مرحله بعدی ، بحث حل تعارضات مطرح شده و در نهایت، باید شاهد زایش نظریات پایه و سپس پارادایم ها باشیم. حال جناب دکتر درخشان احتمالا کم اطلاع از این مباحث ، با نوعی تردستی برای فرار از پاسخ، برچسب اتهامی می زند و از گروهی بنام روزنامه نگاران منحط بحث می کند و تکفیر می نماید. آقای دکتر درخشان، ما به موسی عنی نژاد کاری نداریم، اما حاضریم در همین برنامه جهان آرا ، شما را به چالش بکشیم. ضمن بیان احترام مجدد به جایگاه علمی و شخصیتی تان، مشفقانه سفارش می کنم که چارچوب های اخلاقی، علمی، دینی، انسانی و حرفه ای را در مناظرات و تعاملات رعایت کنید. صبر سربازان بی جیره و مواجب گام دوم انقلابی فعال در حوزه رسانه و اتاق های فکر(سربازان علی) نیز حدی دارد. سربسته و خاضعانه عرض شد.
کد خبر: ۳۸۸۰۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۰۶
منابع شناخت را در نوعی تقسیم بندی قراردادی می توان به چهار دسته علم، تحلیل عقلانی(خردورزی)، شهود و وحی تقسیم بندی نمود.در بعد از انقلاب اسلامی، تاکیدات خاصی روی منبع آخر و منبع اول صورت پذیرفت و بدلیل حاکمیت قرائت های ایدئولوژیک، دو منبع دیگر یعنی تحلیل عقلانی(خردورزی) و شهود، به حاشیه رانده شدند. نکته جالب توجه اینکه زایش پارادایم های علمی تا حد زیادی وابسته به توسعه و تقویت خردورزی و تحلیل عقلانی است. غنی نژاد در این مناظره از گرایش اقتصاد نوشته شده توسط بنی صدر و بهشتی به سمت اقتصاد چپ گرا(کمونیست و مارکسیست) بدلیل حاکمیت روحیه انقلابی( ضد امپریالیسم و بحث اقتصاد اسلامی) می گوید و درخشان با نوعی قطبی سازی فضا به دنبال برچسب زدن است. این مناطره درس های خوبی برای تقویت کرسی های آزاداندیشی دارد.
کد خبر: ۳۸۸۰۲۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۰۵
اظهارنظرات ضد و نقیض درباره عرضه خودرو در بورس کالا؛
آرش محبی نژاد ضمن گلایه از بحث‌های اخیر پیرامون ادامه‌دار شدن یا نشدن روند عرضه خودرو‌ها در بورس کالا که یک روز تاکید می‌شود، برای تعدادی از خودرو‌ها لغو شده و سپس در همان روز یا نهایتا روز بعد، تکذیب می‌شود، اظهار کرد: اختلاف رای و نظر مختلف میان نهاد‌ها وسازمان‌های مرتبط به قدری در صنعت خودرو وجود دارد که تولیدکننده نمی‌داند به کدام ساز باید برقصد؟! یک روز حاشیه بازار، یک روز قرعه‌کشی، یک روز عرضه در بورس و دوباره از اول! محبی نژاد تصریح کرد: در حقیقت عرضه خودرو در بورس کالا، تنها روش قانونی ممکن است که می‌تواند بخشی از مشکلات صنعت خودرو را برطرف کند و می‌تواند کمک کند تا صنعت خودرو از این منجلاب بیرون بیاید.
کد خبر: ۳۸۶۲۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۱۳
آقای رئیسی! استعفا دهید؛
عبدالناصر همتی، رئیس کل سابق بانک مرکزی و نامزد سیزدهمین دور انتخابات ریاست‌جمهوری گفتگو با هم‌میهن را می‌پذیرد. محور اصلی گفته ها، ارز است و قیمت‌هایی که بی مهابا پیش می‌رود، ولی پای موضوعات سیاسی هم به بحث باز می‌شود. همتی گفت: با صراحت بگویم. دوستان دولت فکر کردند توافق نزدیک است. گفتند ارز ۴۲۰۰ تومانی را برداریم تحریم هم که برداشته می‌شود، مشکل افزایش قیمت پیدا نمی‌کنیم. اما به هر دلیلی توافق انجام نشد و گرفتاری‌های جدید پیش آمد. حالا مدام می‌گویند گذشتگان بانی وضع موجود هستند. پس شما برای چه آمدید رئیس جمهور شدید؟ پس چرا در جلسات مناظره می‌گفتید ما می‌آییم وضع را درست می‌کنیم؟
کد خبر: ۳۸۵۴۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۹
نقد مداخله ارزی بانک مرکزی؛
علت ورود بانک مرکزی به‌عنوان مداخله‌گر بازار ارز با توجه به تجربیات جهانی کاملاً منطقی است. زیرا بانک مرکزی در حقیقت نماینده دولت در بازار ارز بوده و به‌عنوان بیشترین عرضه‌کننده و متقاضی بازار ارز شناخته می‌شود. درنتیجه اصل دخالت این بازیگر قدرتمند در بازار برای ایجاد تعادل در عرضه و تقاضای ارز انکارناپذیر است. بنابراین نمی‌توان، اقدام اخیر بانک مرکزی را ارزپاشی دانست؛ چراکه مداخله ارزی بانک مرکزی در بازار ارز، صرفاً محدود به ایران نبوده و بانک‌های مرکزی کشور‌های مختلف نیز به‌عنوان نماینده دولت در این بازار مداخله می‌کنند. از طرف دیگر، اما تصور ضدتورمی بودن این اقدام دولت نیز نادرست است؛ زیرا از نظر کارشناسان اقتصادی، در شرایط فعلی، کاهش نقدینگی با افزایش عرضه ارز، راهکار مناسبی برای کنترل تورم محسوب نمی‌شود.
کد خبر: ۳۸۴۷۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۲۹
یک نقطه عطف در سنت نامه نگاری اقتصادی؛
با وجود آنکه دکتر داود سوری در طیف بندی رسانه‌ای در زمره اقتصاددانانی قلمداد می‌شود که در سمت جریان طرفدار اقتصاد آزاد قرار می‌گیرد، اما بسیاری از اقتصاددانان مرسوم به نهادگرا خواستار آزادی او شده اند. بیش از ۳۴۵ تن از اقتصاددانان و فعالان اقتصادی و رسانه‌ای در نامه‌ای مشترک خواستار آزادی دکتر داود سوری شده اند.
کد خبر: ۳۸۴۵۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۷
فساد ستیزی یا توجیه فساد؛
باید برای کشور واقعا تاسف خورد. وقتی آقایان قصد اشغال پست های مدیریتی را دارند ، صدای" ان رجل" شان بالاست . وقتی هم پست می گیرند ، دم از ناتوانی و کی بود کی بود، من نبودم می زنند. خاک بر سر ما که به امثال شما اعتماد کرده و می کنیم. خاک بر سر ما که امثال شما را بدون نظارت رها می کنیم و حساب کشی تان را به دست خودتان می سپاریم. اگر کشور سرتاسر مملو از ریگ بیابان هم باشد، با این وضعیت مدیریتی شما و فساد ستیزی تان ، کمبود ریگ بیابان خواهیم داشت. یعنی چی که 31 میلیون دلار در بین راه گم شد و کسی برعهده نمی گیرد؟ خشتک طرف را باید سرش می کردید. بیت المال است، پول عمه و خاله که نیست. آیا این سخنان جهانگیری شائبه توجیه گری ندارد؟ گویا مصاحبه جماران برگرفته از کتاب هزار درد بی درمان حاوی مصاحبه های صورت گرفته قبلی با جهانگیری است. سوال اینجاستکه با چه نیتی الان بدان پرداخته شود ؟ با تبلیغ کتاب مواجه هستیم یا پروژه تطهیر یا معاملات سیاسی در قاب بگم بگم. هرچه باشد ، اما و اگرهای فراوانی بر آن مترتب است و جای حساسیت نشان دادن های زیادی دارد.
کد خبر: ۳۸۳۱۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۴
اصلاحات اقتصادی گورباچف؛
فرشاد مومنی معتقد است: تمسک به سیاست‌های تورم زا، مشروعیت حکومت شوروی را به کلی از بین برد و منجر به فروپاشی شد. گورباچف از بین راه حل‌های ارائه شده، به سیاست‌های تورم زا تمایل نشان داد و مردم که در فقر بودند و بیکاری گسترده‌ای آن‌ها را رنج می‌داد، با شوک‌های تورم تاب نیاوردند و نهایتا فروپاشی رخ داد.
کد خبر: ۳۸۳۰۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۱
تورم سر به آسمان ساییده است؛
با شروع سال ۱۴۰۰ و پایان این سال و آغاز سال ۱۴۰۱، وضعیت اسفناکی از لحاظ گرانی کالاها و تورم در جامعه رقم خورد. در این شرایط وانفسای اقتصادی، نخستین قدم‌ها از بین بردن سیستم دلالی کلان و فساد بیش از اندازه در توزیع کالاها، تعدیل اصولی نرخ ارز، مقابله با تحریم اقتصادی با سیاست‌های درست و سنجیده، استفاده از راهکار‌های دولت رفاهی مدل کینز، به‌کارگیری سیستم کلان مدیریتی و استفاده از توان نیرو‌های خلاق و تازه‌نفس در مدیریت‌های عالی و میانی است.
کد خبر: ۳۸۰۱۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۰۲
سرمایه‌داری در چین؛
نوزایی سرمایه‌داری در چین در دهه ۱۹۸۰ چگونه و تحت چه شرایطی رخ دارد؟ این موضوع کتابی است که به تازگی ایزابلا وبر نوشته و حاوی درس‌های گرانبهایی برای شناخت دو شکل از اجرای سیاست‌های نئولیبرالیستی است. در روسیه ، توصیه‌ها و دستورالعمل‌های اقتصاددانان نئولیبرال مو به مو اجرا شد. روس‌ها «دکترین شوک» را به کار بستند: آزادسازی یکباره قیمت، و سپس خصوصی‌سازی های گسترده و سیاست‌های ریاضتی برای مهار تورم. همه اینها کاملاً منطبق با نظریه‌های جریان اصلی بود که بازار را عامل تنظیم قیمت می‌دانند. خط این بود: بازسازی بازار قبل از هر چیز یعنی آزادسازی قیمت‌ها؟! مسیری که چین آن را نپذیرفت. نظر شما در خصوص ایران چیست؟
کد خبر: ۳۷۹۵۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۲۱
چالش مرغ و مرغداری؛
مدتی است که شاهد داستان مرغ و تخم مرغ و نهاده دامی و جوجه کشی و صف مرغ هستیم ، لذا دانستن این مطلب که مرغداری در اقتصاد آزاد بدون دخالت دولت چگونه اداره می شود ، شاید به فهم مشکل این روزهای بازار مرغ کشور ما کمک کند. دخالت دولت در این حوزه می تواند سر منشا مشکلات کنونی باشد.
کد خبر: ۳۷۸۹۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۰
ناکامی دولت‌ها در برنامه توسعه اقتصادی؛
دولت احمدی‌نژاد بهشت رانت‌خواران تازه به دوران رسیده بود. اینک با توصیف این شرایط باید دید دولت سیزدهم در کجای کار قرار دارد؛ آنهم دولتی که در دوره چهارساله اول کارش با اعتراضات مردمی روبه‌رو شده است. دولتی که ثمره یکدستی است، اما در برابر مردم تنها مانده است. در شرایط کنونی آنان که از دولت سیزدهم منتفع نمی‌شوند، هیچ کاری از دستشان برنمی‌آید و هر اقدام آنان چه‌بسا کار را خراب‌تر هم بکند. دولت سیزدهم در وضعیت بغرنجی قرار دارد. پرسش اساسی این است آیا دولت‌ها ازجمله دولت سیزدهم در تله رانت‌خواران گیر افتاده‌اند و بیش از آنکه پاسخ‌گوی برنامه‌های خود باشند، پاسخ‌گوی زیاده‌خواهی آنان هستند؟
کد خبر: ۳۷۸۵۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۳۱